Gebruik (hout)kachel/allesbrander
8 manieren om minder rook-en geuroverlast te veroorzaken
Wanneer je in huis je houtkachel, pelletkachel of open haard aansteekt, ontstaat er rook. Die rook bevat schadelijke stoffen, waaronder fijnstof. Deze schadelijke stoffen veroorzaken luchtvervuiling en kunnen schade aan de gezondheid van jezelf en anderen in je omgeving opleveren. Ook wanneer je de rook niet meer ziet.
Wil je toch de houtkachel, pellet kachel of open haard aansteken? Met de tips hieronder kun je de uitstoot van schadelijke stoffen beperken:
1. Raadpleeg eerst Stookwijzer.nu
Laat de houtkachel, pellet kachel of open haard uit bij windstil of mistig weer. Op zulke dagen blijft de rook hangen en heb je rondom het huis veel luchtvervuiling en rook- en geuroverlast. Kijk daarom altijd op de Stookwijzer voordat je gaat stoken en stook niet bij een stookalert.
2. Stook alleen droog hout
Vochtig hout brandt niet goed en geeft extra veel rook en fijnstof. Zelf houthakken? Droog het hout minstens 2 jaar. Het hout is droog als het gebarsten is of als de bast loslaat. Gebruik een vochtmeter om te meten of het hout een vochtigheidsgehalte tussen 15 en 20% heeft. En gebruik haardhout met het FSC- of PEFC-keurmerk. Dat garandeert dat het uit verantwoord beheerd bos komt.
3. Stook geen geverfd of geïmpregneerd hout
Bij verbranding van geverfd of geïmpregneerd hout komen zware metalen vrij. Het is daarom verboden om bewerkt hout te verbranden. Ook (spaan)plaat en laminaatvloeren horen níét in de houtkachel of open haard vanwege de lijm die erin zit. Stook ook geen papier en karton. Het geeft veel rook en vliegas en is daarom zelfs verboden als brandstof.
4. Raadpleeg instructies
De manier van ontsteken van de kachel is van grote invloed op het beperken van (schadelijke) emissies in de opstartfase en kan per toestel verschillen. Volg daarom altijd de instructies bij de kachel of haard voor het vullen en aansteken van het vuur. Als instructies ontbreken, gebruik dan de Zwitserse methode om vuur aan te steken: plaats het hout kruislings op elkaar, van dikke blokken hout onderin naar dunne losse houtjes en aanmaakmateriaal bovenop. Maak het vuur van bovenaf aan en niet van onderop, zoals veel mensen doen.
5. Schoorsteen vegen
Laat de schoorsteen minstens één keer per jaar goed vegen. Dit is ook een stuk veiliger: je hebt dan minder kans op een schoorsteenbrand.
6. Zorg voor volledige luchttoevoer
Het hout kan dan beter verbranden waardoor je minder schadelijke stoffen hebt (zoals kankerverwekkende koolwaterstoffen (PAK’s) en koolmonoxide). Laat het vuur niet 'smoren'; het hout verbrandt dan niet volledig waardoor er extra veel schadelijke stoffen ontstaan. Ga bij de vakexpert (of handleiding) na wat de specifieke werkwijze is voor jouw haard of kachel.
7. Houd ventilatieroosters tijdens het stoken open of zet een raampje open Vooral bij oudere kachels is het belangrijk dat het vuur lucht kan aantrekken, zodat de rook via de schoorsteen kan worden afgevoerd en er geen schadelijke stoffen blijven hangen. Bij nieuwe kachels wordt vaak automatisch de lucht van buiten aangevoerd. Wordt het binnen te warm met de houtkachel aan? Stook dan met minder hout.
8. Controleer regelmatig of je goed stookt
Een goed vuur heeft gele, gelijkmatige vlammen en er komt bijna geen rook uit de schoorsteen. Oranje vlammen en donkere rook geven aan dat de verbranding niet goed is: zorg dan voor meer luchtaanvoer.
Naast bovenstaande tips is het belangrijk dat je kachel past bij de ruimte en op de goede manier is aangesloten op het rookkanaal en schoorsteen.
Zorg voor een kachel met de juiste grootte voor jouw huis.
Bij een te grote kachel wordt het al snel te warm tijdens het stoken. Ga je het vuur dan ‘smoren’, dan komen er meer schadelijke stoffen vrij. Op internet zijn verschillende sites te vinden met een rekentool of een grafiek waarmee je kunt berekenen welk formaat kachel past bij jouw huis. Een specialist kan advies op maat geven voor jouw situatie.
Stem het rookkanaal en schoorsteen af
Laat het rookkanaal en de schoorsteen goed afstemmen op je haard of kachel door een installateur. Je voorkomt hiermee schoorsteenbrand. Door een te kort rookkanaal of een regenkap op het rookkanaal, kan de rook zich niet goed verspreiden. Hierdoor heb je rondom je huis luchtvervuiling en rook- en geuroverlast.