Betrapt met de beerton

Het zijn niet alleen de groten der aarde die geschiedenis schrijven. De gewone man doet dat ook, vaak op zijn geheel eigen manier. Je komt hun verhalen echter maar zelden in de boekjes tegen.

Vroeger vertelden de mensen elkaar verhalen, op verjaardagen, bruiloften en partijen en hoe meer er gedronken, werd, hoe sterker ze werden.
De plaatselijke burgemeester of de veldwachter moest het dan vaak ontgelden.
Niet kwaadaardig, maar meer om eens lekker te lachen. Kent u van die verhaaltjes? Schrijf ze,op! Ze zijn doorgaans te leuk om zomaar in het vergeetboek te raken. Hieronder twee voorbeelden.
Voor de Ramp van 1953 had het eiland Noord-Beveland geen waterleiding en de riolering stond in de gemeenten Kortgene en Wissenkerke nog in de kinderschoenen. Veel mensen maakten gebruik van een beerton in huis of een pleet je achter in de tuin om hun behoeften in te doen, De tonnen werden door de gemeente geleegd. Men was niet anders gewend en ook in een stad als Goes heeft in bepaalde wijken 'de kar van Boldoot' nog lang rondgereden.
In Geersdijk Was het op zeker moment gewoonte geworden om de ton, wanneer die vol was, in sloten in de buurt leeg te storten. Zo vaak kwam de tonnenwagen nu eenmaal niet.

Klachten

Het liep de spuigaten uit, niet alleen letterlijk, want de sloten stonden via gemalen in verbinding met de Zandkreek, maar ook figuurlijk. In tijden dat het nauwelijks regende en er dus ook niet gespuid behoefte te worden, stonk het behoorlijk in het dorp.
Daarover kwamen klachten bij het gemeentebestuur, dat een onderzoek liet instellen. De gemeenteraad wijzigde daarop de Algemene Politie Verordening zodanig, dat het leeggooien van de ton in sloten, vaarten of op straat, verboden werd.
De veldwachter van Wissenkerke moest bij de burgemeester komen, die hem opdracht gaf om streng toe te zien op de naleving van het verbod. Wanneer hij iemand betrapte, dan moest hij onmiddellijk verbaliserend optreden. En zo moest de goede man vrijwel elke avond dienst doen, want het ledigen van de beerton vond van zelfsprekend altijd in het donker plaats.
Vele avonden maakte hij zijn ronde zonder dat er, iets gebeurde en 's mans gemopper is daarom wel voor te stellen. Voor weer en wind in de late avond dienst doen, terwijl hij liever thuis met een kop thee achter de krant had willen zitten.

Legaal

Voor de zoveelste keer maakte hij zijn ronde en hij bevond zich vlak bij het gebouwtje van de Gereformeerde Kerk, toen hij het gepiep van een kruiwagen hoorde. Hij verborg zich in de donkere hoek van het. kerkje en toen er een man met een kruiwagen voorbijliep, sprong hij naar voren en riep: "Halt, politie!"
De man zette de kruiwagen, waarop inderdaad een volle beerton stond, neer en sprak: "Wel agent, je laat me schrikken. Wat is er aan de hand?"
"Wat er aan de hand is", schreeuwde de Hermandad, "is dat je hier loopt met een beerton op de kruiwagen. Je wilt die zeker in de sloot legen. Nou, dat is streng verboden. Ik slinger je op de bon. Hoe is je naam?"
"Ho, ho, meneer de agent" ,antwoordde de kruiwagenchauffeur, "ik ga die ton helemaal niet leeggooien. Ik laat hem alleen maar luchten en breng hem dan weer naar huis. Het is toch niet verboden om met je beerton rond te lopen."
Dat verhaal hield de man vol. Machteloos van woede moest de agent hem laten gaan. In de APV stond immers niet vermeld dat het verboden was om met een beerton rond te lopen.
Nog zo'n voorval: Noord-Beveland was voor de oorlog niet bepaald rijk aan bomen. Zowel in de gemeente Kortgene als in Wissenkerke kwam er daarom een kapverbod.
Vooral de fornuizen werden met hout gestookt. Gas was er niet. De politie hield illegale houthakkers daarom in de gaten. En op zeker moment kon de politieman van Kortgene er één in de kladden grijpen, die met een zaag bezig was een boom in hanteerbare blokken te zagen. Maar ook hij rekende buiten de waard. Uitvoerig hield de agent de betrapte man voor, dat het in de gemeente verboden was om illegaal bomen te kappen. Dat mocht alleen met een door de gemeente verleende kapvergunning.
"Kappen?", vroeg de man. "Dat doe ik niet. Ik heb geen bijl bij me. Ik zaag en dat mag, want je zegt zelf dat kappen van bomen verboden is."